رینگ اسپرت رینگ آلیاژی از ترکیبی از فلز و عناصر دیگر است. شوق داشتن رینگی با بهترین طراحی و زیباترکردن موتورسیکلت باعث می‌شود که بعضی برای خرید رینگ اسپرت هزینه کنند. حتی برخی از موتورسیکلتسازان مانند بی‌ام‌و، هارلی دیوید سون و مرسدس بنز ترجیح می‌دهند که رینگ اسپرت طراحی‌شده خود را روی موتورسیکلتهایشان قرار دهند. گرچه رینگ اسپرت می‌تواند موتورسیکلت را اسپرت‌تر و زیباتر کند، ولی دلایل بیشتری برای خرید آن وجود دارد. در ادامه درمورد رینگ اسپرت، کاربردها و انواع آن توضیح می‌دهیم و معایب و مزایای استفاده از آن را بیان کنیم.
عناوین این مطلب
رینگ اسپرت چیست
همان‌طور که گفتیم رینگ اسپرت یک رینگ آلیاژی است که از ترکیبی از فلز و سایر عناصر ساخته می‌شود. رینگ اسپرت از محبوبترین انواع رینگ‌های موجود در بازار است که ظاهر بهتری به موتورسیکلت می‌دهد و آن را جذاب‌تر می‌کند. همان‌طور که از نامش پیداست، از این رینگ در موتورسیکلتهای اسپرت و مسابقه‌ای استفاده می‌شود، زیرا فرمان‌پذیری موتورسیکلت را افزایش می‌دهد و موجب کنترل راحت‌تر موتورسیکلت، به‌ویژه در پیچ‌های خطرناک می‌شود. رینگ‌های اسپرت معمولا از آلیاژهای آلومینیومی ساخته می‌شوند. چون هم موجب افزایش استحکام آنها نسبت به رینگ‌های فولادی می‌شود و هم راحت‌تر می‌توان به آنها شکل داد و از طراحی‌های متنوعی در تولید آنها استفاده کرد. امروزه شرکت‌های فراوانی در زمینه طراحی و تولید رینگ اسپرت فعال هستند و انواع مختلفی از رینگ تولید می‌شود که جنس و کیفیت متفاوتی دارند.
کاربرد رینگ اسپرت
بعضی از افراد عقیده دارند که رینگ اسپرت صرفا چیزی تزئینی است که تأثیری روی عملکرد موتورسیکلت ندارد. ولی رینگ اسپرت تأثیرات فراوانی بر عملکرد موتورسیکلت دارد، چه ازنظر ایمنی و چه ازنظر فنی. رینگ موتورسیکلت دارای کاربردهای فراوانی است، ازجمله:
- بهبود فرمان‌پذیری موتورسیکلت؛
- بالابردن قدرت مانور موتورسیکلت در زمان حرکت؛
- چرخیدن راحت‌تر فرمان؛
- افزایش زیبایی و جذابیت موتورسیکلت؛
- بهبود عملکرد سیستم ترمز به‌دلیل افزایش سطح تماس چرخ با آسفالت.
انواع رینگ اسپرت
رینگ‌های اسپرت در انواع گوناگونی به بازار عرضه می‌شوند. ازنظر قطعات تشکیل‌دهنده می‌توان رینگ‌ها را به سه دسته تقسیم کرد. رینگ‌های یک‌تکه تراکم بالا و وزن کمی دارند، ولی به‌دلیل نیاز به فناوری‌های پیشرفته برای تولید، هزینه تولید و درنتیجه قیمت بسیار بالایی دارند. در مقایسه با این رینگ‌ها، رینگ‌های دوتکه قیمت پایین‌تری دارند، ولی تنوع کمی دارند و استفاده از آنها نیز چندان رایج نیست و قیمت این رینگ‌ها نیز نسبتا بالاست. در مقابل رینگ‌های سه‌تکه قیمت پایین‌تری دارند و بیشتر رینگ‌های موجود در بازار را تشکیل می‌دهند. قسمت‌های مختلف این رینگ‌ها با استفاده از آلیاژ آلومینیوم به یکدیگر متصل می‌شوند و وزن مناسبی دارند. رینگ‌های چندتکه‌ای که درست مونتاژ نشده‌اند، می‌توانند خطرساز باشند. بنابراین بهتر است که تنها از برندهای معتبر آنها استفاده کنید.
ازنظر مواد به‌کاررفته نیز معمولا رینگ‌ها از دو جنس فولاد و آلومینیوم تولید می‌شوند. رینگ‌های آلومینیومی و فولادی ازنظر تنوع، زیبایی، مقاومت و تعمیر و نگهداری با یکدیگر متفاوت هستند. رینگ‌های فولادی و آلومینیومی نیز در مدل‌ها و سایزهای گوناگونی در بازار عرضه می‌شوند. البته بهترین رینگ اسپرت رینگ کربنی است که قیمت بالایی دارد.
دو نوع اصلی رینگ اسپرت، رینگ اسپرت آلیاژی و رینگ اسپرت فولادی است که هریک ویژگی‌های خاص خود را دارند. در ساخت رینگ اسپرت آلیاژی از آلیاژ آلومینیوم با منیزیم استفاده می‌شود. این نوع رینگ‌ها از رینگ‌های فولادی سبک‌تر و همچنین زیباترند. البته این نوع از رینگ‌ها برای جاده‌های خاکی مناسب نیستند. رینگ‌های اسپرت فولادی برای جاده‌های خاکی و ناهموار مناسب‌ترند و دوام بالایی دارند. این رینگ‌ها در شرایط جاده‌ای مختلف کارایی خوبی دارند و در برابر ضربه نیز از مقاومت بالایی برخوردارند. البته وزن آنها نیز بیشتر از رینگ‌های آلیاژی است.
مزایا و معایب رینگ اسپرت
به‌طورکلی می‌توان مزایا و معایب آنها را به‌صورت زیر بیان کرد:
مزایا
- افزایش سطح تماس لاستیک با آسفالت که موجب کاهش زمان ترمزگیری و خط ترمز، به‌ویژه در ترمزگیری‌های شدید می‌شود. البته این کاهش به عوامل مختلفی مانند جنس لاستیک و نوع و اندازه آج آن بستگی دارد. ولی به‌طورکلی رینگ اسپرت عملکرد سیستم ترمزگیری موتورسیکلت را بهبود می‌دهد.
- افزایش جذابیت و زیبایی موتورسیکلت، به‌ویژه اگر در موتورسیکلتهای عریض نصب شود.
- افزایش فرمان‌پذیری و قدرت مانور موتورسیکلت که به‌خصوص در پیچ‌های تند بسیار مفید است.
برای کاهش زمان ترمزگیری و خط ترمز باید از لاستیک‌های استاندارد استفاده کنیم. استفاده از لاستیک‌های نامناسب و غیراستاندارد می‌تواند موجب بروز خطر شود.
معایب
- قیمت و هزینه‌های بسیار بالا؛
- تأثیر منفی بر نرمی و راحتی سیستم تعلیق و فنربندی موتورسیکلت: ضربات ناشی از سرعت‌گیرها، حتی سرعت‌گیرهای کوچک، به سرنشینان موتورسیکلت منتقل می‌شود.
- گیرکردن لاستیک به لبه‌های گلگیر، به‌ویژه در زمان پیچیدن یا عبور از روی سرعت‌گیرها، به‌دلیل استفاده از رینگ و لاستیک بزرگ‌تر و کاهش ارتفاع موتورسیکلت.
- افزایش مصرف سوخت به‌دلیل نیاز به نیروی بیشتر برای حرکت؛
- فشار بر سیستم تعلیق، لاستیک‌ها و سایر اجزای موتورسیکلت و افزایش استهلاک موتورسیکلت، در صورت افزایش سایز رینگ بیش از یک یا دو سایز؛
- امکان ایجاد خطا در کیلومترشمار و سرعت‌سنج و عدم نمایش اعداد واقعی و اختلال در تعویض دنده، به‌ویژه در موتورسیکلتهای اتوماتیک؛
- اختلال در کار ECU در موتورسیکلتهای مجهز به ABS؛
- نیاز به تعویض سایر قطعات موتورسیکلت پس از تعویض رینگ‌ها و لاستیک‌ها؛
- کاهش نرمی حرکت موتورسیکلت و عمر کمک‌فنرها به‌دلیل افزایش اصطکاک لاستیک‌ها با سطح زمین؛
- هزینه‌های جانی و مالی ناشی از تشخیص نادرست سایز مناسب رینگ و لاستیک؛
- سفت‌شدن فرمان به‌دلیل افزایش سطح تماس لاستیک‌ها با سطح آسفالت (این مشکل در موتورسیکلتهای دارای سیستم فرمان هیدرولیک بسیار کمتر است).
نکاتی که باید بدانید
اگر رینگ اسپرت در کارخانه روی موتورسیکلت قرار داده شود، مشکلی نخواهید داشت. ولی اگر خودتان بخواهید رینگ‌های فابریک موتورسیکلت را با رینگ اسپرت جایگزین کنید، باید نکاتی را در نظر بگیرید تا در آینده دچار مشکل نشوید. در انتخاب رینگ اسپرت به نکات زیر توجه داشته باشید:
۱. انتخاب رینگ نامناسب روی بخش‌های مختلفی مانند سیستم تعلیق اثر می‌گذارد و استهلاک آنها را بالا می‌برد. افزایش مصرف سوخت و آلایندگی نیز از مشکلات دیگری است که به‌دلیل انتخاب رینگ نامناسب ایجاد می‌شود.
۲. برای بهبود فرمان‌پذیری موتورسیکلت بهتر است که رینگ یک سایز بزرگ‌تر و لاستیک نیز یک سایز پهن‌تر انتخاب شود. اندازه استاندارد رینگ و لاستیک موتورسیکلت روی تایر نوشته می‌شود. بهتر است که اندازه رینگ و لاستیک یک یا حداکثر ۲ سایز بزرگ‌تر از اندازه استاندارد باشد.
۳. از رینگ‌های استاندارد استفاده کنید و رینگ‌هایی با برندهای شناخته‌شده و معتبر را خریداری کنید. بهترین نوع رینگ اسپرت رینگ‌های کربنی هستند که قیمت بسیار بالایی دارند.
۴. رینگ‌های تولیدشده از آلیاژهای آلومینیومی استحکام بالایی دارند و نسبت به رینگ‌های فولادی زیباتر هستند. ولی استفاده از رینگ‌های تولیدشده از جنس آلومینیوم غیرآلیاژی می‌تواند خطرساز باشد. زیرا استحکام بالایی ندارند و به‌سرعت تغییرشکل می‌دهند. رینگ‌های آلومینیوم غیرآلیاژی سبک هستند، ولی استحکام خوبی ندارند. اگر سبکی رینگ برایتان مهم است، می‌توانید از رینگ‌های آلومینیومی آلیاژی دارای کربن و منیزیم استفاده کنید که علاوه بر سبکی، کیفیت بالایی نیز دارند.
۵. برای جلوگیری از تأثیر نامطلوب رینگ بر عملکرد موتورسیکلت در انتخاب سایز رینگ و لاستیک دقت کنید. معمولا سایزهای استاندارد رینگ در دفترچه موتورسیکلت مشخص شده است.
۶. رینگ‌های اسپرت برای مسیرهای داخل شهری مناسب‌ترند و برای جاده‌های ناهموار و سخت مناسب نیستند.
۷. انتخاب درست برند و اندازه رینگ اسپرت از آسیب به موتورسیکلت و سرنشینان جلوگیری می‌کند.
۸. هنگام خرید رینگ، لاستیک مناسب برای رینگ را نیز خریداری کنید تا فرمان‌پذیری ماشین بهتر شود.
۹. استفاده از رینگ‌هایی با پهنای بیش از حدِ استاندارد ماشین موجب می‌شود که چرخش فرمان دچار مشکل شود.
۱۰. برای خرید اجناس اصل و باکیفیت، رینگ اسپرت را تنها از از فروشگاه‌های معتبر تهیه کنید.
سخن پایانی
رینگ‌های اسپرت گران‌تر از رینگ‌های معمولی هستند. بنابراین اگر می‌خواهید برای اسپرت‌کردن ماشین خود هزینه کنید، از رینگ‌های باکیفیتی استفاده کنید که دوام بالایی دارند و از برندهای معتبر و شناخته‌شده‌ای هستند. برای اطلاع از سایز مناسب رینگ و لاستیک نیز می‌توانید به دفترچه راهنمای موتورسیکلت مراجعه کنید یا از افرادی کمک بگیرید که در این زمینه تخصص دارند. در خرید رینگ دقت کنید و ایمنی و کارایی موتورسیکلت را فدای زیبایی آن نکنید.
منبع: باشگاه موتور سواران ایران
